Artık budama mevsimine girmiş bulunuyoruz. Aslında bağlar ne kadar geç budanırsa ilkbahar donlarından zarar görme riski o kadar azalır. Çünkü erken budanan bağlarda uyanma daha erken gerçekleşecek ve ilkbahar donlarına daha hassas olacaktır.
BAĞLARDA KIŞ BUDAMALARI 1
Budama; gelişmeyi doğrudan etkileyen ve asmanın çubuk, sürgün, salkım, yaprak gibi kısımlarının kesilmesi veya koparılması işlemidir. Budama, asmanın gelişme kuvvetine göre, bırakılacak çubuklardaki göz sayılarıyla beraber mevcut sürgünlerin sayı ve yerlerini ilgilendirirken, terbiye sistemi asmaya verilen şekil, gövde, kol ve çubukların yönlendirilmesiyle ilgilidir. Terbiye şekli budama ile oluşturulur ve oluşturulan bu şekil zamanla korunabilir veya değiştirilebilir.
Kış döneminde budama;
- Asma üzerindeki ürün çubuklarının dengeli bir şekilde dağıtılması,
- Asmaya uygun şekil verilip korunması,
- Asmanın uzun yıllar kapasitesiyle orantılı olarak ürün oluşturmasının sağlanması, gibi amaçlarla yapılmalıdır.
Kış budaması uyku (dinlenme) döneminde yapılan budama olup bu dönemde asma yıllık gelişmesini tamamlayarak kökleriyle bitki besin maddeleri ve su alımını durdurmuştur. Çiçeklenme döneminden sonra gelecek yılın salkım taslakları oluştuğundan, kış döneminde gözlerde yapısal farklılıklar yaşanmamakta, yapraklanma dönemine kadar verimlilikle ilgili önemli değişiklikler de görülmemektedir.
Bir yıl önce dengeli budanarak iyi geliştirilmiş çubukların rengi çeşide özgü olup yeterince besin maddesi ihtiva etmektedir. Ayrıca bu sürgünler üzerindeki gözler yeterince olgunlaşmıştır. Olgunlaşan çubuklar, sonbahar ve kış soğuklarından fazla zarar görmezler. Fakat aşırı yükleme, bilinçsiz yaprak alınması ile hastalık ve zararlıların etkisiyle tam olgunlaşamayan çubuklar normal rengini alamayıp yeterli besin maddesi de içermediklerinden soğuktan zarar görürler.
Normalde sürgünlerin boğum arası uzunlukları çeşide has özellik gösterir. Normalden uzun boğum aralarına sahip çubuklar iyi bir odunlaşma gösteremez ve bunlar üzerindeki gözlerde az verimlidir. Bu tip sürgünler iki veya daha yaşlı kısımlardan, asmanın tacı altından veya iç kısımlarından sürebilir. Budama esnasında bu tip sürgünlerin ürün çubuğu olarak bırakılmamaları gerekmektedir.
Hava ve toprak şartları, üreticilerin iş yoğunluğu budama zamanın belirlenmesinde etkilidir. Budama, yaprak dökümünden gözlerin uyanıp sürmesine kadar olan zaman diliminde yapılabilir.
Asma üzerinde bırakılacak çubuk miktarının (sayısının) belirlenmesindeki en iyi ölçü, asmanın bir önceki yılda göstermiş olduğu gelişme durumudur. Çubuklar çeşide özgü boğum arası uzunluğa, kalınlığa, renge ulaşmış ise bir önceki yılın sayısına yakın göz bırakılması gerekmektedir. Çubuk sayısı az, normalden daha kalın ve kuvvetli gelişme yeterince göz bırakılmadığının belirtisi olup bir önceki yıla göre çubuk ve göz sayısı arttırılmalıdır. Tersi durumunda, yani çubuk sayısı fazla, normalden daha ince ve zayıf gelişme asma başına fazla göz bırakıldığının belirtisi olup bir önceki yıla göre çubuk ve göz sayısı azaltılarak sert budama yapılmalıdır. Sert budama yapıldığı zaman asmanın gelişme gücü arttırılarak köklerinin de kuvvetli gelişmesi sağlanabilmektedir.
Budamayla ilgili bilgilerimize bir sonraki yazıda devam etmek üzere bu haftalık da bu kadar diyerek sözlerime son veriyorum..
Ürününüz bol, kazancınız bereketli olsun…Hoşçakalın.