Eskişehir Büyükşehir Belediyesinin Eskişehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından koruma altına alınan Hal Camii'nin koruma kararının kaldırılarak yıkılması için mahkemeye başvurması sonrasında ilerleyen süreçte bilirkişi, "Hal Camii kültür varlığıdır. Tescili kaldırılamaz" raporu verdi.
Geçtiğimiz yıl Eskibağlar Mahallesi Üniversite Bulvarı'nda 1965 yılında inşa edilen Hal Camii'nin yıkımı gündeme gelmiş, Büyükşehir Belediye Meclisinde yapılan plan değişikliği ile Cami'nin bulunduğu alan "ibadet alanından" çıkartılmıştı. Camii'nin yıkılması ve farklı bir yere taşınması gündeme gelmişti.
Karar sonrası başta cami cemaati duruma itiraz etmişti. Gelen tepkilerle birlikte tarihi cami Eskişehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından koruma altına alındı.
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi bu kez de koruma kurulu kararının kaldırılması için mahkemeye başvurdu. 2023/521 Esas sayılı dosyada ilerleyen süreçte 1'inci İdare Mahkemesi tarafından istenen bilirkişi raporu dosyaya girdi.
Raporda şu ifadelere yer verildi:
"Dava konusu taşınmazın 2863 sayılı Kanunun 6. ve 7. Maddesi ile Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıkları ile Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmeliğin 4. Maddesinin (b) ve (c) bendinde sayılan nitelikleri taşıdığı, keşif sırasında yapılan gerekli incelemeler ve dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin incelemesi neticesinde söz konusu yapının, kültür varlığı olarak tescilinin kamu yararı ve mevzuata aykırı olmadığı, davacı tarafından ilgili parselin tescilden düşürülmesine yönelik talebin hukuksal ve bilimsel hiçbir dayanağı olmadığı anlaşılmıştır."
"Hangi vicdanla bu camiyi yıkacaklardı"
Belediye meclisinde yıkımı gündeme geldikten sonra yaşanan süreci anlatan Avukat Pınar Turhanoğlu Gücüyener, "Caminin yıkılması söylentileri başladığı andan itibaren konunun takipçisiyiz. Büyükşehir Belediyesi bu caminin yıkılması için elinden gelen tüm çabayı gösterdi. İmar planı değişikliğine engel olan kültür varlıkları koruma kurulunun kararının kaldırılması için dava dahi açtı. Ancak mahkemenin tayin ettiği sanat tarihçisi bilirkişiler de caminin kültür varlığı olduğunu söyledi. Bilirkişiden bu raporun çıkması tarihimizden bir parçayı kurtarmamızı sağlayacak" dedi.
Caminin tekrar yıkılma konusu ile gündeme gelmesi cemaatin tepkine yol açtı. 58 yıldır ibadet yeri olan caminin böyle bir muameleye bu zaman kadar hiç uğramadığını belirten cemaat, caminin yıkılmasına karşı çıkıyor.