Estetik (Fransızca, ésthetique; Almanca, aesthetisch; Yunanca, aisthētá, aisthánō); duyu organlarıyla algılanabilen şeyler, görülenler, algılamak, duymak, duyumsam, güzelliğe ilişkin, güzellik teorisi… Estetik, güzellik ve hoşluk anlamında… Estetik, bir şeyin görsel cazibesini, uyumunu ve hoşluğunu ifade etmek… Estetik; sanat, tasarım, doğa ve insan vücudu gibi birçok alanda kullanılmakta… Estetik, sanatın ve güzelliğin doğası, algısı ve değerlendirmesiyle ilgilenen bir felsefe dalı… Estetik, sanat ve güzellik algısıyla ilgilenen bir disiplin… Estetik; bir şeyin güzellik, sanat veya estetik niteliklerini ve doğal ve yapay güzelliklerini incelemek ve anlamak… Estetik, insanların güzellik algısı ve duyularla nasıl etkileşimde bulunduğunu anlamaya çalışmak… ‘Estetik’; Necip Fazıl Kısakürek'in estetik kavramını ele aldığı önemli eserlerinden biri… Bu eserde, estetiğin sanat, güzellik ve insan hayatı üzerindeki etkileri dillendirilmekte; estetiğin sadece sanat eserlerine değil, aynı zamanda insanın hayatına da uygulanması gereği belirtilmekte ve bu bağlamda estetiğin toplumsal ve felsefî boyutları vurgulanmakta… ‘Estetika’ (Estetik), Immanuel Kant'ın güzellik ve sanatın felsefesini ele aldığı önemli bir eser… Farklı sanat disiplinlerinde üretilen estetik kavramıyla ilişkilendirilebilecek onlarca eser mevcut… Leonardo da Vinci'nin Mona Lisa tablosu, Johann Sebastian Bach'ın Brandenburg Konçertoları vb. eserler…
Estetik ve zarafet birbirini tamamlayan iki önemli unsur... Estetik, güzellikle ilgili… Estetik, görsel, işitsel veya duygusal deneyimleri içerir… Meselâ, bir tablonun kompozisyonu, bir müzik parçasının melodisi veya bir doğal manzaranın düzeni estetik açıdan değerlendirilir… Zarafet, dışarıya hükmeden iç güzellik… Zarafet, incelik, hoşluk ve nâzik bir tavır anlamında… Zarafet, güzelliğin ötesiyle ilintili, ebedî… Zarafet, görgü kuralları ve saygıyla kendini gösterir… Zarafet, her birimizin saygıya ihtiyacı olduğunu bilmek… Nezaket, zarafetin en büyük özelliği… Zarif olmak, her zaman ve her yerde samimi olmak demek… Kıyafeti güzel gösteren, zarafet… Bir kişinin davranışları, giyimi veya konuşması zarif olabilir… Zarafet, içten gelen bir zariflik ve incelikle ilişkili… Bir bireyin zarafeti, sadece dış görünüşü değil, aynı zamanda içsel özellikleri ve davranışlarıyla da alâkalı… Estetik ve zarafet birbirini bütünler; hem dış görünüşteki güzellik hem içsel görünüm mühim… Estetik açıdan hoş bir görünüme sahip olanın, zarif bir tavır sergilemesi çok daha önemli… Estetik olmadan, yapılan her bir şey, yığından ibaret… Estetik, insan davranışlarında da etken… Estetik olmadan, insan kaba saba… Estetik, insanın sanatla ve güzellikle olan ilişkisini anlamak için önemli… Sanat ve güzellik algısı, kişiden kişiye değişebilen durum… Estetik, varlık - olay - durum - insan kavramlarına içten dışa ve dıştan içe ahenk katan etmen… Estetik sayesinde, sanat sonucu ortaya çıkan duygusal ve algısal etkilere odaklanılır; güzellik, oran, uyum, denge, ritim gibi özellikler anlaşılır… Estetik anlayışın olmayışı, sanat, güzellik ve estetikle ilgili bir eksiklik… Bu, sanatsal eserleri, doğal güzellikleri veya estetik değeri anlamakta zorluk çekmek demek… Estetik anlayışın olmayışı, farklı kültürel, eğitimsel veya bireysel faktörlerden kaynaklanabilir… Estetik deneyimi geliştirebilmek önemli… Estetik, etik değerler üzerine inşa edildiğinde anlamlı… Mâlum, etik, insan davranışlarının nedenleriyle ve sonuçlarıyla; estetik, duygu, algı ve estetik deneyimleriyle bağlantılı…
Sanat ve estetik arasındaki ilişki karmaşık ve derin bir konu… Görüşlere göre, estetik anlayışı da farklı… Marksizm’de sanat ve estetik konuları, tarihsel materyalizm çerçevesinde ele alınır; toplumsal değişmenin temelinde ekonomik faktörler yer alır… Marks ve Engels, insanların varlığını belirleyen şeyin bilinçleri değil, tam tersine toplumsal varlıkları olduğunu ifade eder. Marks’ın sanat ve estetik görüşleri, tarihsel materyalizmle doğrudan ilişkili… Marks’ın bir sanat ve estetik kuramı yoktur; Lukacs, Adorno ve Marcuse gibi düşünürler, Marksist yaklaşım ve eleştirel kuram çerçevesinde bir Marksist estetik kuram geliştirmeye çalışmışlar… Kapitalizmde (özel mülkiyetin önemsendiği, piyasa ekonomisinin belirleyici olduğu bir sosyal ve ekonomik sistemde); estetik anlayış, kapitalizmin kültürel ve sanatsal yansımalarını ifade eder… Estetik anlayışı, kapitalizmin farklı aşamalarına göre değişir… 18. ve 19. Yüzyılda, Buharla Çalışan Motor Dönemi (serbest rekabetçi dönem veya tekel öncesi kapitalizmde)’nde, estetik anlayışı, realizm (gerçekçilik) ile özdeşleşir… 19. Yüzyılın sonları - 20. yüzyıl ortalarında, Elektrik ve Ateşlemeli Motorlar Dönemi (tekelci kapitalizm veya emperyalizm)’inde, estetik anlayışı modernizm ile örtüşür… 20. yüzyıl ortaları – günümüzde, Nükleer ve Elektronik Teknolojiler Dönem (post endüstriyel sanayi sonrası veya çok uluslu sermaye dönemi)’inde, estetik anlayışı, postmodernizm olarak bilinir… Kapitalist estetik, tüketim kültürü, reklam, moda, sanat eserleri ve medya gibi alanlarda etkili… Liberal estetik anlayışı (özgürlükçü sosyal görüş)’nda, demokrasi, bireysel özgürlüklerin gelişimi dikkate alınır… İslamî estetik anlayışı, İslam’ın sanat ve güzellikle ilişkisi, İslam geleneğinin temel inanç esaslarına dayanır… İslam estetiği, güzellik kavramını inceleyerek, onun mahiyetini ve ilkelerini araştırır… Estetik, İslam geleneğinde ilm-i hüsn/ilm-i bedayi kavramlarıyla öne çıkar. İslamî estetik; güzellik anlayışını hakikatle ilişkilendirir… İslamî estetikte; sanat eserleri, hakikatin maddî dünyadaki yansımaları olarak görülür… İslam’da tasavvufun insan davranışlarına kattığı estetiğin adı, zarafet…
Estetik, insanın iç dünyasını rahatlatan ve hayatın güzelliklerini fark etmemizi sağlayan bir yolculuk… Sanat, doğa ve estetik, hayatımızın renkleri… Tabiatın mükemmelliği, estetiğin en güzel misâli… Sanat, var olmanın estetik yansıması… Güzel bir düşünce, en zarif estetik eser… Estetik, ruhun gıdası; güzel olanı görmek ve takdir etmek... Estetik bir bakış açısıyla olumsuzluklar bile güzelleştirilebilir… Estetik ile ilgili ilham veren ve düşündüren sözler… “Estetik, karmaşıklaştırma gücünü de zayıflatmak için bir güç ortaya koyarak ideolojiden intikam alabilir.”(Murray Krieger)… “Estetik konular hem toplumun hem de bireyin uyumlu gelişimi için temeldir.” (Friedrich Schiller)… “Sanat, anlamları sembolik terimlerle ifade etmek için estetik deneyim sıralamasıdır.” (Daniel Bell)… “Estetik özgürlük, özgür konuşma gibidir; aslında bir tür serbest konuşmadır.” (George Edward Woodberry)… “Estetik yargılar, soyut akıl yürütmeden ziyade, bildiklerimizi, bildiğimiz süreci yönlendirir ve şekillendirir.” (Daniel Tammet)… “Güzellik, hayatın bir anlamıdır.” (Ralph Waldo Emerson)… “Sanat güzelliktir, duygu yoksa olmaz.” (Edgar Allan Poe)…
Zarafeti, estetiği ve kadim medeniyet değerlerimizi içselleştirdiğimiz gün, her konuda çok daha iyi olabileceğimiz kesin… Mesele, estetik ve etik meselesi… Bir şeyin ya da davranışın etik (doğru veya yanlış) ve estetik (güzel ve sanatsal değeri) olup olmadığının bilinmesi mühim… Estetik, etik ve zarafet; rutine bağlanıp otomatik davranışlara dönüştüğünde, farkındalık yok olduğunda, değerler aşındığında öz maksadından uzaklaşır… Bütün zorlukları aşabilmenin püf noktası; hayırda ve güzel işlerde heyecanın hep diri tutulmasıdır; estetiğin, zarafetin ve etiğin her bir şeyi kuşatmasıdır… Selam, sevgi ve saygılarımla.