Orta Sakarya Vadisi'nde yer alan ve mikroklima iklimi sayesinde ünlü 'Deve dişi' tatlı nar üretiminin yoğun olduğu Bilecik'in İnhisar ilçesinde hasadında sona gelindi. Bu yıl yaklaşık 7 bin ton hasat yapan çiftçinin yüzü güldürürken, bu değerli meyvenin kabuğundan çekirdeğinden kadar her şeyini değerlendiriyorlar.
Genellikle sonbahar mevsiminde hasadına başlanan ve yılda 7 ile 10 bin ton üretimi yapılan İnhisar narı, daha çok eylül-kasım aylarında tüketiliyor. Bölgede daha çok lokum ve meyve suyu yapımında değerlendirilen nar, İstanbul, Ankara, Bursa, Eskişehir ve Kütahya gibi illerdeki tüccarlara pazarlanıyor.
"Bu cins nar sadece bu bölgede yetişiyor"
İnhisar'da 'Deve dişi' diye tanımlanan nar cinsi üretildiği bununda iri tanenli olması sebebiyle bu adla anıldığı anlatan Belediye Başkanı Mehmet Kepez, "Narımız iri taneli ve şeker oranı çok yüksek. Başka bir yerde bunu bulmak zor. Bu cins nar sadece burada var. Daha önce İnhisarımızda rekoltesi çok yüksekti. Ben bundan 20, 30 sene öncesini hatırlıyorum buradan yaklaşık 30-40 bin ton nar çıkıyordu. Ama şimdi gençlerin Eskişehir’e göç etmeleri oralarda iş bulup oralara yerleşmesi neticesinde burada kalan yaşlı insanlarımız bahçelerine bakamaz hale geldiler. Bu sebeple nar rekoltesi düştü. Bu sene 4 veya 5 bin ton nar bekliyoruz. Bildiğiniz üzere nar çok kıymetli bir meyve" dedi.
"Çiçeğinden tutun kabuğuna çekirdeğine kadar her şeyi kullanılabiliyor"
Kepez, konuşmasının devamında, "Narın özelliği çiçeğinden tutun kabuğuna çekirdeğine kadar her şeyi kullanılabiliyor. Çiçeği çay gibi demlenip içiliyor. Kabuğu kurutulup öğütülüyor çekirdekleri de aynı şekilde öğütülerek tatlılarda ve kozmetik sanayinde de kullanılabiliyor. Üretim düştüğü için çok fazla ihracat yapamıyoruz. Narın rekoltesini tonaj olarak arttırmak için çalışmalarımız başladı. Bununla birlikte pazarlamasında herhangi bir sorunumuz yok. İstanbul, Ankara Sakarya, Bursa gibi yerlere nar gönderiyoruz. Biz belediye olarak da doğal ortamlarda nar lokumu yaptırıyoruz ve nar sabunu yaptırmayı düşünüyoruz. Yani narımızın tanıtımı için elimizden geleni yapacağız" dedi.
"Birkaç sene önce para etmeyince bahçelerimize bakım yapamadık, onun için rekoltemiz biraz düştü"
Nar üretici Emel Erol, doğduğundan beri nar bahçelerinde olduğunu anlayarak, "Yılda bir kere Kasım ayında topluyoruz. Ondan sonra 6, 7 ay bakıyoruz. Narımız güzel tadı güzel lezzeti güzel. Deve dişi dediğimiz bir nar. Başkanımız sayesinde lokumunu yaptılar. Organik meyve suyunu yapıyorlar. Çok şükür bu sene de verimimiz güzel. 1989,90, 96 yıllarına kadar çok güzel verimimiz vardı, zirvedeydi. O zaman için bin liraya, bin 200 liraya sattığımız zamanlar vardı. Bu sene çok şükür fiyatı iyi ama bundan 3,4 sene önce para etmeyince bahçelerimize bakım yapamadık. Onun için rekoltemiz biraz düştü, tonajımız biraz düştü. Ama şükür bu sene iyi. Biz de biraz yaşlandık o yüzden de bakamadık. Topluyoruz, tüccar geliyor veriyoruz. Allah bereketiniz versin inşallah" dedi.
"Narımız 7 defa çiçek açtığından biri tutmazsa biri tutuyor"
Emel Erol, "Bu yıl nar fiyatların toptan 4, 4 buçuk liradan başladı, şuan 2 buçuk liraya düştü. Meyve sularımız 1 buçuk, 2 liraya gidiyor. Şükür çiftçimizin yüzü gülecek inşallah b u sene. Üretime devam edeceğiz yapacak bir şey yok. Bu civarda narımızın çiçek açmasından kaynaklanan güzelliği. Burası batının Antalya’sı olduğu için ılıman iklimi var. Ama geç kırağılar bizim her şeyimizi yakıyor, elmayı, armudu meyve olan her şeyi yakıyor. Ama narımız 7 defa çiçek açtığı için birini yaksa bile diğerini yakmıyor. Bir açan çiçeği mutlaka tutuyor. O yüzden nar burada çok meşhur" dedi.
"Önceki yıllarda buradan 25 ton 30 ton toplarken bu sene dondan dolayı verim 6 tona kadar düştü"
Başka bir üretici Hasan Erol ise, bahçesinde nar ağaçlarını 1985 yılında diktiğini anlatarak, "Önceki yıllarda buradan 25 ton 30 ton toplarken bu sene dondan dolayı verim 6 tona kadar düştü. Dallar kurudu. Bu bir sene de değil de 3, 5 sene de anca kapatır yarayı" dedi.