Büyük bir bölümü yazları sıcak ve kurak geçen Akdeniz iklimi etkisinde olan ülkemizde ormanların %60’ı yüksek yangın riski altındadır. Kahramanmaraş'tan başlayıp Akdeniz ve Ege'yi takiben İstanbul'a kadar uzanan 1700 km'lik bandın 160 km. derinliğindeki bölümü yangın açısından riskli bölgeler olup bu alanda yayılış gösteren 12 milyon hektar orman alanı yangına birinci derecede hassasiyet taşımaktadır
Yanan Orman Alanları Ormancılık Dışında Kullanıma Açılır ya da Tahsis Edilebilir mi?
Orman yangınlarına karşı kamuoyu yanan alanların yapılaşmaya açılacağı veya başka kullanım alanlarına dönüştürülebileceği kaygısı taşımaktadır. Son yaşanan Antalya-Adrasan yangınında da benzer kaygıların olduğu medyaya yansımıştır. Ancak, bu kaygı yersizdir. Anayasamızın 169.maddesi "... Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz." diyerek buraları güvence altına almıştır. Bu nedenle yanan orman alanları hemen ağaçlandırılır. Gerçekte ormanın yakılması başka ormancılık amaçları dışında kullanım için bir engeldir. 6831 sayılı orman Kanununun 18 inci maddesinin birinci paragrafında “Orman ürünlerini işleyecek her çeşit fabrika kurulması Tarım ve Orman Bakanlığının; Devlet ormanları hudutları içinde veya bu orman sınırlarına bir kilometreye kadar olan yerlerde taş, kum ve toprak, dört kilometreye kadar olan yerlerde ise hızar, şerit kurulması ve kireç, kömür, terebentin, katran, sakız ve benzeri gibi işletilmesinde ağaç kullanılan ocakların açılması ve balık üretmek üzere tesis kurulması Orman Genel Müdürlüğünün izni ile mümkünken, ikinci paragrafında “Yangın görmüş ormanlarla, gençleştirmeye ayrılmış veya ağaçlandırılan sahalarda ve baraj havzalarında birinci fıkradaki faaliyetlere hiçbir surette izin verilemez” denilerek yanan orman alanları kapsam dışına alınmıştır.
Bir yangının meydana gelmesi için üç şartın bir araya gelmesi gerekmektedir. Bunlar; yanıcı madde, tutuşma sıcaklığı ve oksijendir. Ormanlarda yanıcı madde ve oksijen doğal olarak her zaman vardır. Tutuşma sıcaklığı ise başta insan kaynaklı olmak üzere yıldırım gibi doğal nedenlerle oluşmaktadır.
Son 10 yıllık (2004-2013) dönemde toplam 22.296 adet orman yangını tespit edilmiş, bu yangınlar sonucu toplam 90.390 ha orman alanı yanmıştır. Bunun %54'ü ihmal ve dikkatsizlik olarak nitelenen anız yakma, çöplükten ormana sıçrama, avcı ve çoban ateşi, sigara, piknik ateşi, enerji nakil hattı, trafik kazaları kaynaklı olmuştur.
Yangınların %10'u terör, kundaklama, orman açma ve diğer nedenlerle kasıtlı iken, %26'sının ise nedeni bilinmemektedir. Bilinmeyen nedenlerin -tümüyle olmamakla birlikte- insan kaynaklı olduğunun kabulü gerekmektedir.
Kaynak: Tema Vakfı