TKY (toplam kalite yönetimi, total quality management - TQM), Amerikalı Fizikçi, mühendis ve istatistikçi Walter Andrew Shewhart (18 Mart 1891 - 11 Mart 1967), tarafından düşünülmüş… TKY, ilk defa Henry Ford tarafından kullanılmış ve 1926 yılında yayımladığı My Life and Work (Hayatım ve İşim) adlı kitabında yönetim biçimi olarak tanımlanmış… Önceleri rağbet görmeyen TKY, Japonlar tarafından benimsenmiş; 1950’li yıllarda uygulanmaya başlamış ve TKY sayesinde Japon ürünleri 5 yıl içerisinde tüm dünya pazarını ele geçirmiş… TKY; müşteri ihtiyaçlarını karşılayabilmek için kullanılan insan, iş, ürün, hizmet kalite ihtiyaçlarının, belirli bir süreçte bütün çalışanların katkıları ile müşteri memnuiyeti odaklı sağlanması… TKY (https://asq.org/quality-resources/total-quality-management); müşteri beklentisinin aşılmasını hedefleyen, ekip çalışmasını destekleyen, süreçlerin gözden geçirilmesini ve iyileştirilmesini sağlayan yönetim felsefesi… Sürdürülebilirlik (Sustainability) ise; birçok farklı disiplin ve alana dayanmakta ve bunlarla bağlantı kurmakta… Sürdürülebilirlik; sürdürülebilirliğin verilere dayalı yönetim felsefesi… Sürdürülebilirlik; Dünyamızın toplam taşıma kapasitesi (sürdürülebilirlik) ile ekonomik sektörlerin, ekosistemlerin, ülkelerin, belediyelerin, mahallelerin, ev bahçelerinin, bireysel yaşamların, bireysel malların ve hizmetlerin, mesleklerin, yaşam tarzlarının, davranış kalıplarının sürdürülebilirliğini içeren biyolojik ve insan faaliyetinin tamamını veya herhangi bir bölümünü kapsamakta…
Toplam kalite ve sürdürülebilir kalite (https://www.quality.org/blog/why-sustainability-important-quality-management) … Bu iki kavram birbirini tamamladığında doğru… Doğru olan, bugünün kalitesinin yarının sürdürülebilirliği olduğudur… Bu gerçeğin farkında olan Japon Bilim Adamları ve Mühendisler Birliği (JUSE), Toplam Kalite Yönetimi'ni (TQM) gözden geçirmekteler… TKY, kaliteyi ÇSY (çevresel, sosyal ve yönetişim) aracılığıyla toplum ve müşteriler için değer oluşturmak içindir… Buna göre, kalite yönetimi ilke ve yöntemleri; kuruluşlar ve toplum için sürdürülebilir olmalıdır… Sürdürülebilirlik, kalite odaklı yaklaşım ile bütünleştirildiğinde anlamlı… Yapılması gereken, hem kaliteliyi desteklemek, hem kalitenin sürdürülebilirliğini sağlamak olmalı… Kurumsal kültürlerinin ve sürdürülebilirlik gereği, sağlam bir kalite yönetim sistemine göre yapılanmış iş dünyasındaki şirketler, kurumlar ve kuruluşlar; müşterilerinin, paydaşlarının ve bütün insanların ihtiyaçlarını kalitesinden ödün vermeden mal ve hizmet tedarikini yerine getirmeli…
Birleşmiş Milletler (BM –United Nations, UN ) tarafından, Binyıl Zirvesi'nde, Eylül 2000'de New York’ta kabul edilen, 2015'e kadar yerine getirilmesi planlanan, 8 maddelik Birleşmiş Milletler Binyıl (Milenyum) Kalkınma Hedefleri… 1. Aşırı yoksulluğun ve açlığın yok edilmesi… 2. Evrensel ilköğretimin sağlanması… 3. Cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi ve kadınların güçlendirilmesi… 4. Çocuk ölüm oranının azaltılması… 5. Anne sağlığının iyileştirilmesi… 6. HIV/AIDS, sıtma ve diğer hastalıklarla mücadele edilmesi… 7. Çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması… 8. Kalkınmaya yönelik küresel iş birliğinin geliştirilmesi…
BM tarafından, New York’ta düzenlenen Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi’nde 25 Eylül 2015'te kabul edilen, 2030 yılına kadar başarılması öngörülen, 92 paragraf var ve 51. ana paragraf, 17 maddelik Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi ve bununla ilişkili 169 alt-hedefler… 1. Her türlü yoksulluğu her yerde bitirmek… 2. Açlığı bitirmek, gıda güvenliğini ve iyi beslenmeyi sağlamak ve sürdürülebilir tarımı desteklemek… 3. Sağlığa erişimi artırmak ve zindeliği desteklemek… 4. Kapsayıcı ve hakkaniyetli eğitim hizmeti sunmak ve yaşam boyu öğrenim fırsatlarını teşvik etmek… 5. Cinsiyet eşitliğini sağlamak ve kadının statüsünü güçlendirmek… 6. Su ve kanalizasyon hizmetlerine erişimi ve sürdürülebilir yönetimini sağlamak… 7. Herkes için satın alınabilir, güvenilir, sürdürülebilir ve çağdaş enerjiye erişimi sağlamak… 8. Herkes için sürekli, kapsayıcı ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi, tam ve üretken istihdamı ve insana yakışır işleri yaygınlaştırmak… 9. Dayanıklı altyapılar kurmak, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi yaygınlaştırmak ve yenilikçiliği geliştirmek… 10. Ülkelerin arasındaki ve ülke içindeki eşitsizlikleri azaltmak… 11. Şehirleri ve yerleşim yerlerini kapsayıcı, güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir hale getirmek… 12. Sürdürülebilir üretim ve tüketim kalıplarını desteklemek… 13. İklim değişikliği ve etkileri ile mücadele etmek… 14. Okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını korumak ve sürdürülebilir kullanmak… 15. Karasal ekosistemleri korumak, yenilemek ve sürdürülebilir kullanımını teşvik etmek, ormanları sürdürülebilir yönetmek; çölleşmeyle mücadele etmek ve arazi bozulmasını durdurmak ve tersine çevirmek; biyolojik çeşitlilik kaybına son vermek… 16. Barışçıl ve kapsayıcı toplumları yaygınlaştırmak, herkesin adalete erişimini sağlamak ve her seviyede etkili, hesap verebilir ve kapsayıcı kurumlar kurmak… 17. Uygulama araçlarını kuvvetlendirmek ve sürdürülebilir gelişme için küresel işbirliğine canlılık kazandırmak…
Dikkat çeken ve en ilginç ve toplum dizaynına dönük maddeler, 2000 yılındaki 3. Madde (Cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi ve kadınların güçlendirilmesi) ile 2015 yılındaki 5. Madde (Cinsiyet eşitliğini sağlamak ve kadının statüsünü güçlendirmek… 6. Su ve kanalizasyon hizmetlerine erişimi ve sürdürülebilir yönetimini sağlamak)… İnsan olarak eşitlik kavramının içinin dışa boca edildiği cinsiyet eşitliği kavramı… İnsan olarak eşit olmak, gerekli ve son derece önemli… Erkeği kadın, kadını erkek noktasına getirmenin farklı ve gizli hedefleri olabilir mi? Neden Birleşmiş Milletlere üye ülkeler bu maddede kafa yormamışlar ve itirazları olmamıştır acaba dersiniz? Sürdürülebilir yaklaşım mıdır bu? Bu maddeler, adeta aile yapısını sarsan ve toplumu farklı mecralara sürükleyen, kadim medeniyet değerlerimizi yok eden özelliğe sahip… Anne olmadan, baba olmadan, aile olmadan gelecek olur mu? Cinsiyet eşitliği kavramı yerine aile kavramı olmalı idi ve her insanın eşit haklara sahip olması ilkesi vurgulanmalı idi! İnsan neslinin kaliteli ve sürdürülebilirliği bakımdan bu gerekli! Kadınlarımız baş tacımız! ‘3 defa anne’, ‘1 defa baba’ diyen, kadını baş tacı yapan medeniyet değerlerimizi ne çabuk unuttuk…
2020'de yaşadığımız pandemi döneminde, salgına ve küresel ticaret düzenlemelerindeki değişikliklere ilişkin edinilen deneyimler, ‘kalite ve sürdürülebilirlik’ yaklaşımlarında odak noktamızı yeniden dengeledi sanırım… Tedarik zincirleri ve operasyonlarda verimlilikten esnekliğe ve ‘tam zamanında’dan ‘her ihtimale karşı’ya geçişin olması… Dünya Ekonomik Forumu'nun 2021 DAVOS toplantısında sürdürülebilirliğin yalnızca politika düzeyinde değil, iş dünyasında da artan öneminin vurgulanması… Bütün bunlar, kalitenin ve sürdürülebilirliğin birlikte olunca işe yaradığının kanıtları… Etik-ahlâkî değerler olmadan, kadim medeniyet değerlerimiz dikkate alınmadan, neyin hesabı kitabı, standartı millî çizgide doğru yapılabilir ki… Selam, sevgi ve saygılarımla.