Yenipazar Ziraat Odası’nda görevli Tarım Danışmanı Hakan Orman, tarım arazilerinin gübrelenmesinde yapılması ve yapılmaması gerekenler üzerine değerlendirmelerde bulunarak toprak analizinin önemine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Tarım Danışmanı Hakan Orman, ‘çok gübre çok verim’ mantığı ile yapılan gübrelemenin toprak verimliliğini düşürdüğünü ifade ederek üreticilerin toprak analizi yaptırmalarının hem fazla gübre kullanımını hem de işçiliği azaltacağını ifade etti.
Hakan Orman, konuya ilişkin gazetemize yaptığı açıklamada, şunları kaydetti:
“Toprak; tarımın temelini oluşturan, geri kazanımı çok zor ve yerine başka bir şeyin konulması neredeyse mümkün olmayan ve aynı zamanda canlı, dinamik ve üç boyutlu çok değerli bir varlıktır.
Besin maddelerinin hemen hemen tamamına yakınının elde edildiği toprak, tarımsal üretimin vazgeçilmez bir unsurudur ve yeterli önlemlerle korunamadığında yitirilebilen kaynaklardandır. 1 cm toprak, yaklaşık 250 yılda oluşmaktadır. Verimli tarım topraklarının oluşum süreci ise hızla Toprakların kimyasal, fiziksel ve biyolojik koşullarını optimum bir düzeyde tutarak bunların sürdürülebilir tarım ve bitkisel üretime uygun hale getirilmesi tarımda giderek daha da önem kazanmaktadır.
Toprak, bir bitkiye mekanik olarak destek olmanın yanında, ona su ve besin maddeleri de sağlamaktadır. Bitki ve toprak arasında yakın bir ilişki vardır. Verimli toprak gerçekten canlı ve dinamik olup, içinde değişen oranlarda organik madde, mineraller, su ve hava bulundurmaktadır.
Ülkemizde “Ne kadar gübre atarsan, o kadar verim alırsın” mantığı ile gübreleme yapılmakta ve böylece toprakların verimlilikleri azalmaktadır.
Son yıllarda yanlış yapılan tarımsal uğraşlar neticesinde, toprakların organik maddeleri başta olmak üzere birçok besin elementinin miktarında azalmalar olduğu görülmektedir. Ayrıca yanlış gübre çeşidinin uygulanması gibi sebeplerden dolayı toprakların pH dengeleri bozulmakta ve asitlik oranları artmaktadır. Buna paralel olarak da asit koşullarda bazı elementlerin (fosfor, kalsiyum vb.) bitkiler tarafından alınması engellenmekte ve bitki büyümesinde besin elementi noksanlığına bağlı olumsuzluklar görülmektedir.
Aynı toprakta peş peşe yetiştirilen bazı kültür bitkilerinin büyüme ve gelişmelerindeki yavaşlama veya değişik diğer nedenler ile toprak verimliliğinin ve kalitesinin azalması olarak tanımlanmaktadır. Toprak yorgunluğu, toprağın kimyasal-fiziksel-biyolojik yapısı, gübreleme-sulama-toprak işlemenin getirdiği sorunlar, bitki besin maddesi noksanlık ve fazlalığı, paraziter kökenli nedenler (bakteriler, toprak mantarları, nematodlar, virüsler) ve bu parazitlerin aşırı oranlarda birikimi, iklim değişiklikleri, erozyon gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilmektedir.
İnsanların gelecekteki yaşam kalitesini belirleyecek en önemli unsurlardan birisi olan “toprak kirliliği” artık günümüzde çok önemlidir. Toprak kirliliğinin sebebi sadece endüstriyel değil, aynı zamanda tarımsal faaliyetlerdir.
Üreticilerimizin toprak analizi yaptırmaları hem ekonomik yönden (İhtiyaç dışı gübre temini) hem işçilik yönünden fayda sağlayacağı açıktır.
Tarım topraklarımızın kontrollü gübrelenmesi için yapılması gerekenler
Bitkisel üretimin sürdürülebilirliği ve bitkilerden yüksek verimin elde edilmesinde toprak verimliliğinin korunması ve geliştirilmesi amacıyla kullanılan en önemli girdi gübredir. Üzerinde tarımsal faaliyetler yaptığımız toprakların tanınması kadar, o toprakları beslemek için kullandığımız gübrelerin özelliklerinin bilinmesi de önemlidir. Özellikle son yıllarda ülkemizdeki bazı gübre firmalarının ürettiği ürün çeşidine göre gübre (ekin gübresi, çeltik gübresi, çay gübresi vs.) kullanımı uzman kişilerin önerileri doğrultusunda yaygınlaştırılmalıdır.
Toprak verimliliğinin korunması ve yükseltilmesine yönelik toprakların amacı doğrultusunda kullanılmasına ilaveten yapılması gereken diğer bazı hususlar kısaca aşağıda özetlenmiştir:
Toprak yorgunluğunun giderilmesinde önemli olan ekim nöbeti yapılması,
Toprağın organik madde miktarı ve diğer besin maddelerinin korunması ve gerekiyorsa arttırılması,
Birçok yararları yanında toprak erozyonunun da azaltılması amacıyla organik gübre kullanımının özendirilmesi ve yaygınlaştırılması,
Bitki artıklarının yüzeye yakın bırakılması ve anızların yakılmaması,
Toprağı az sıkıştıran tarım iş makineleri ve traktörlerinin kullanılması,
Aşırı gübre kullanımına bağlı topraklardaki asitleşme ve tuzluluğun giderilmesi ile ilgili ıslah çalışmalarının yapılması,
Tarımda kontrol edilebilen ve çalışma alanına alınan girdilerin kullanımı üzerinde dengeli politikalar geliştirilmesi,
Toprağın ve yetiştirilecek ürünün özelliklerine göre doğru gübrenin seçilmesi,
Gübrelemenin bitki besleme konusunda uzman kişilere danışılarak yapılmasıdır.
Tarım arazilerinde drenaj sorunu varsa yetkili makamlarca koordineli çalışmalar yapılmalı. Tarım arazileri statüleri sadece tarımsal faaliyet üzerine kalmalı verimden düşmüş araziler fabrika, otel vs. değerlendirilmeli.”