"Tüketicinin korunması kavramı son yüzyılda önem kazandı"

Tüketici Hakları Derneği Bozüyük Şube Başkanı Hayrettin Sabırlı 15 Mart Dünya Tüketici Hakları Günü'yle ilgili bir açıklama yaptı.

Başkan Sabırlı yaptığı açıklamada: "15 Mart Dünya Tüketici Hakları Günü, 1985 yılında Birleşmiş Milletlerin aldığı bir kararla kutlanmaya başlamıştır. Ayrıca, Birleşmiş Milletler aynı yıl Tüketici Hakları Evrensel Beyannamesini kabul etmiştir.

1995 yılında ülkemizde 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun yürürlüğe girmiş olup, 2013 yılında 6502 Sayılı Kanun’la daha da genişletilmiş haklarla yenilenmiştir.

“Tüketicilerin insan hakları” diyebileceğimiz evrensel kabul görmüş temel haklar, sadece satıcı ve sağlayıcılarla yaşanan sorunlarda ekonomik çıkarların gözetilmesinin ötesinde, sağlıklı ve güvenli bir yaşam sürmek için gerekli unsurları; sağlıklı bir çevrede yaşama, barınma, güvenli gıda ve su gibi temel gereksinimlere ulaşma haklarını kapsayacak genişliktedir.

Tüketicinin korunması kavramı dünyada son yüzyılda önem kazanmış olmakla birlikte, bu konuda bizim geçmişe dayanan köklü geleneklerimiz bulunmaktadır. Bizim kültürümüzde üretimin her aşamasının sağlıklı ve kaliteli olmasına yönelik yüzlerce yıl öncesine dayanan sözlü ve yazılı kurallar mevcuttur. Örneğin 16. Yüzyılda II. Bayezid devrine ait “Bursa, İstanbul ve Edirne İhtisab Kanunnameleri” dünyada tüketici haklarını koruyan ilk kanun olarak bilinmektedir. 12’nci yüzyılda Anadolu’da oldukça yaygın biçimde faaliyet gösteren Ahilik teşkilatının işleyişi de esas olarak üretimin kalitesine ve imalattan tüketime belli standartların korunmasına dayanmaktaydı. Bugün dünya ülkelerinin, uygulamaya ve hâkim kılmaya çalıştıkları bu değerler, bin yıldır Anadolu’da hâkimdir.

Birleşmiş Milletler Teşkilatı tarafından kabul edilen ve birçok ülkede kanunlarla koruma altına alınan tüketici hakları, İslâm Hukukunda “Kul Hakkı”nın bir parçası olarak değerlendirilmektedir.

Tüketicinin korunması ile ilgili kurallar sadece tüketiciyi değil, belli standartta ve kalitede mal ve hizmet üretimini sağladığı için aynı zamanda üreticileri ve dolayısıyla ülke ekonomisini de korumaktadır.

Tüketici haklarının geliştirilmesinde ve korunmasında en önemli ögenin bilinçli, duyarlı ve sorumluluk sahibi bireyler olduğu unutulmamalıdır. Sivil toplum örgütlerinin çalışmaları ve tek tek bireylerin sorumluluk ve duyarlılıkları bu konuda büyük önem taşımaktadır.

Vatandaşlarımız haklarını arayabilmeleri için, satın aldıkları malın veya hizmetin fatura-makbuz veya fişini mutlaka almaları ve istenildiği takdirde ibraz edebilmeleri gerekmektedir. Bu sebeple söz konusu belgeleri satıcıdan talep etmeleri çok önemlidir.

Bu duygu ve düşüncelerle, tüketicinin korunmasına yönelik önemli görevler üstlenen, Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri, Tüketici Mahkemeleri olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarına ve bu alanda fedakârca faaliyet gösteren bütün gönüllü tüketici örgütlerine teşekkür ediyor, hepimizin birer tüketici olduğumuz gerçeğinden hareketle tüm vatandaşlarımızın “15 Mart Dünya Tüketiciler Günü”nü kutluyor ve “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun”un tüm tüketicilerimize faydalı olmasını temenni ediyorum." ifadelerini kullandı.