2008’in 31 Temmuz ile 5 Ağustos günleri arasında, Manavgat ve Serik ormanlarında 6 gün devam eden bir orman yangını yaşanmıştı. Çeşitli kaynaklardan alınan bilgilere göre bu yangın 20-22 bin hektar genişliğinde bir alanı etkilemiştir. Bu alanın 15-17 bin hektarı devlet ormanıdır. Geriye kalan 5-7 bin hektarlık alan da, ziraat arazisi (tarla, bağ, bahçe, otlar) ile yerleşim alanlarından oluşmaktadır.

Bu yangında 2 vatandaşımız yaşamını yitirmiş, 50 kadar köy evi yanmış, çok sayıda tarım aracı yanarak yararlanılamaz hale gelmiş, önemli miktarda küçükbaş ve büyükbaş hayvan telef olmuştur. Yangın Köprülü Milli Parkı’na da sıçrayarak dünyanın en gelişmiş, çok nadir rastlanan saf servi ormanlarını da yakmıştır.

Çevre ve Orman Bakanlığı, 15-17 bin hektar genişliğinde olduğu bildirilen yanan orman alanlarının ağaçlandırılması için bir proje hazırlamış ve bunu uygulamaya koymuştur. Bu projenin adı, “Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesisi” adlı bir proje olup, kısa adı “YARDOP” tur.

Bu projeye göre yangın görmüş alanların 6.000 hektarı kızılçam, 1.000 hektarı servi, 500 hektarı fıstıkçamı, 500 hektarı da çeşitli meşe türleri ile ağaçlandırılacaktır. Ayni projede, yangın alanlarından 1.000 hektarının harnup (keçiboynuzu), 600 hektarının da çeşitli meyve ağaçları ve zakkum, melengiç, erguvan gibi ağaççık veya çalılarla ağaçlandırılması öngörülmüştür. Böylece ağaçlandırılacak orman alanlarının %83,5’inde kızılcam, servi, fıstıkçamı ve meşe gibi orman ağacı türleri kullanılacaktır. Bu alanların geriye kalan %16,5 oranındaki kısmında ise harnup ve diğer meyve ağaçları ile meyvesiz ağaççıklarla ağaçlandırılma yapılmış olacaktır.

Projenin ayrı bir özelliği de, projede sözkonusu edilen ağaçlandırma çalışmalarının “özel ağaçlandırma” yoluyla özel kişi ve kuruluşlara yaptırılmasıdır. Böyle bir uygulama, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun, en son 1986’da düzenlenen 57inci maddesi uyarınca hazırlanan “Orman Ağaçlandırma Yönetmeliği” hükümlerinde yararlanılarak yapılmaktadır.

Edinilen bilgiye göre yanan alandaki ağaçlandırma çalışmaları, 50 dönümlük parçalar olarak “özel ağaçlandırma” kapsamında özel kişi ve kuruluşlar yapacaktır.

SONUÇ ve ÖNERİ:

Manavgat ve Serik’te yanan orman alanlarının özel kişi ve kuruluşlara yaptırılmasına ilişkin YARDOP uygulamalarının hem Anayasanın bazı maddelerine, hem de Orman Yasası’ndaki belirli madde hükümlerine aykırı nitelik taşıdığı bir gerçektir. Ormancılık tekniği ve ekolojik ilkeler bakımından da birçok hatalı yönleri bulunmaktadır.

Yukarıda ayrıntıları açıklanan bu iki nedenle, YARDOP uygulamasının bilhassa, özel kişi ve kuruluşlara yaptırılması hükmünün iptal edilmesi için gereken her girişim vakit geçirilmeden yapılmalıdır. Bu yapılmadığı takdirde şu potansiyel tehlikelerle karşı karşıya kalınabilecektir.

· Sonradan çözümlenemeyecek ekolojik yıkımlar yaşanabilecektir.

· Kamusal kaynaklar tüketimine yol açılabilecektir.

· Rantı yüksek ve yangına duyarlı yörelerdeki orman alanlarında da yangın çıkarma eylemlerinin özendirilmesine neden olunabilecektir. (TEMA)