Değerli okuyucularım! 

Neredeyse birçok yazımda belirttiğim üzere, mekanlara önem katan tarihi eserlerin varlığı kadar, o eserleri inşa eden ve muhafazasını sağlayan civanmert kişilerin de her zaman hatırlanması gerekir. İşte bu anlamda belki de İstanbul'un fethine bir yol ya da anahtar görevi gören şehrimiz Bilecik, İstanbul ile Eskisehir arasında kilit noktalardan birinde yer alıyor.

Tarih boyunca önemli bir yerlesim yeri olan Bilecik, Türk Milletinin tarih sürecinde kurduğu devletler içinde en uzun ömürlüsü olan Osmanlı Devleti’nin kurulduğu yer olması bakımından da büyük önem taşımaktadır. Bilecik, Osmanlı’nın kuruluşunda ev sahipliği yaptığı gibi Kurtuluş Savaşı’nda da gösterdiği hizmetlerden dolayı ayrı bir öneme sahiptir.

Şehrimizin tarih sayfasındaki büyük rolünü anlatan birkaç cümle sarfettiğim bu küçük girizgahtan sonra varolan bu önemi meydana getiren bir büyüğümüzden söz edeceğim. 

Sözünü ettiğim kişi, kendisini belki de en güzel şekilde anlayabileceğimiz ve  ''Bak Oğul'' hitabıyla başlayan;

''BAK OĞUL! 

Beni kır, Şeyh Edebalı’yı kırma 

O, Bizim boyumuzun ışığıdır.

Terazisi dirhem şaşmaz. 

Bana karşı gel, o’na karşı gelme. Bana karşı gelirsen üzülür incinirim, ona karşı gelirsen gözlerim sana bakmaz, baksa da görmez olur.

Sözümüz Edebalı için değil senceğiz içindir, bu dediklerimi vasiyetim say.

şeklinde biten ve oğlu Osmangazi'ye altın değerindeki öğüdüyle tanıyacağımız Ertuğrul Gazi'den başkası değil. 

Ertuğrul Gazi, 1188-1281 tarihleri arasında yaşamış, doğum yeri kesin olarak kayıtlarda yer almadığı için bilinmemektedir. Ertuğrul Gazi Kaya Alp’in torunu, Osmanlı Devleti'nin kurucusu olan Osman Bey’in babasıdır. Hükümranlık süresi Osmanoğulları’nın en uzunudur. Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyuna mensuptur. Ünlü Osmanlı Tarihçileri tarafından farklı kaynaklarda Ertuğrul Gazi’nin babası, Süleyman Şah ya da Gündüz Alp olarak yer almaktadır. Aşıkpaşazade’nin Aşıkpaşazade adlı eserinde ve Neşri’nin Cihannüma adlı eserinde  Babası Süleyman Şah; Enveri Düsturname-i adlı eserinde ve Tarihçi Karamanlı Mehmed Paşa’ya göre de Gündüz Alp olarak yer almaktadır. Annesi Hayme Ana olup Domaniç’in Çarşamba köyünde medfun olarak bulunmaktadır. Eşi Halime Hatun’dur. Kabri Ertuğrul Gazi’nin türbesinin içindeki hazire alanındadır. Dündar Bey, Gündoğdu Bey ve Sungur Tekin adında üç erkek kardeşi vardır. Babasını ölümünün ardından Kayı beyliğe Ertuğrul Bey geçerek boy’un sevk ve idaresini eline aldı.

Tarihçe-i Hayatı hakkında kısa bir bilgi verdikten sonra Ertuğrul Gazi'nin devlet erkanındaki önemi ve sayısız başarılarından söz etmeye devam ediyoruz.

Orta Asya’daki Moğol istilası sebebiyle Selçuklularla beraber Anadolu’da Van Gölü’nün batısında ilk olarak  Ahlat’a yerleştiler. 1230 yılında Erzurum – Sivas arasında yer alan Yassı Çemen’de Selçuklular ve Cellaleddin Harzemşah komutasındaki Harzemşahlar ile yapılan savaşta Ertuğrul Bey idaresindeki Kayılar’ın Selçuklulara faydaları ve destekleri ile yenilgiye uğrattı. Bu savaştaki yararlılıklarından dolayı Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubat tarafından Ankara ve Karacadağ bölgesi hediye olarak verilmiştir. 

Ertuğrul Gazi’nin siyasi ve askeri dehası sayesinde 1231 yılından Söğüt fethedildi. Söğüt’ü ele geçiren Ertuğrul Bey göçebe bir boyluktan yerleşik düzene geçip 400 çadırla Söğüt’ü yurt edinmiştir. Yazları Domaniç yaylalarında, kışları Söğüt’te geçiren Ertuğrul Gazi Domaniç ve Söğüt çevresine hakim olduktan sonra, Bizans sınır boylarında bulunan diğer uç beyleri ile birlikte cihad ve gaza ile meşgul olmaya devam etti. 

Ertuğrul Gazi komşu Bizans Tekfurlarına karşı kazandığı başarılarından dolayı ‘Gazi’ ünvanını aldı. 400 çadırla geldiği Söğüt’e Bizans Tekfurlarına yaptığı fetihler sonrası topraklarının sınırlarını 4800 kilometrekareye ulaştırmıştır. Ertuğrul Gazi, 1243 Kösedağ savaşından sonra Moğol tehlikesinden dolayı yıkılma sürecine giren Anadolu Selçuklu Devleti’nden sonra artık Osman Gazi liderliğinde kurulacak olan Osmanlı Beyliğinin sürecini oluşturmuştur.1281 yılında Ertuğrul Gazi Söğüt’te vefat etmiştir. Oğlu Osman Gazi tarafından kabri Söğüt’e defnedilmiştir.

Her yıl Bilecik ilimizin Söğüt ilçesinde yüzlerce yıldan beri kutlanagelen Ertuğrul Gazi'yi Anma ve Söğüt Şenlikleri'nde rahmet ve minnetle andığımız Ertuğrul Gazi'ye layık bir nesil olmak dileğiyle hoşça kalın.