Kadın hayatın kaynağıdır, özüdür. Bizleri aylarca karnında taşıyan, zahmetli bir yolculukla dünyaya getiren yine bir kadın, annemizdir. Hayatı, sevinçleri, hüznü, mutluluğu, sevgimizi paylaştığımız eşimiz de bir kadındır. Kadın canımızdan bir parça kızımız, kız kardeşimizdir. Bu nedenle hemen hemen tüm medeniyetlerde kadın kutsal bir varlık olarak algılanmış ve bu kapsamda değer bulmuştur. Kadına en büyük değeri veren milletlerden birisi Türklerdir. Türklerde kadın hayatın her alanında erkekle birlikte eşit düzeyde hatta bazı alanlarda onlardan yüksekte yer almıştır.

Kadının toplumsal hayatta meydana getirdiği eserlerin en özellerinden birisi vakıflardır. Daha önceki yazımızda belirttiğimiz gibi vakıflar toplumsal hayatı düzenleyen özgün tarihi örgütlerden birisidir. Türk tarihinde on binlerce büyüklü-küçüklü vakıf kurulmuştur. Bireyler sahip oldukları varlıkları karşılık beklemeksizin vakıf kurarak toplumun hizmetine sunmuştur. Beylikler Dönemi ve sonrasında Osmanlı İmparatorluğu’nda sayısız kadın vakfı kurulmuştur. Tarımsal üretimde aktif bir şekilde yer alan kadınlar sadece bu faaliyet ile yetinmemiş hem vakıf kurmuş hem de kurulmuş vakıflarda yönetici olarak görev yapmıştır. Vakıf kuran kadınların çoğu hanedan üyesi veya ülkenin üst yöneticilerin eşleri, kızlarıdır. Bu statüdeki kadınlar sahip oldukları zenginlikler ile büyük vakıflar kurmuşlardır. Ancak kadın vakıflarının tamamı hali vakti iyi olanların kurdukları vakıflar değildir. Hanedan üyesi kadınlar yanında küçük şehirlerde zengin olmayan kadınlar da vakıflar kurmuşlardır.

Asırlar önce kamu hizmetlerinin çoğu vakıflar tarafından karşılanmıştır. Sağlık, eğitim, sosyal destek gibi birçok işlevi gerçekleştiren vakıflar hayır hasenat olarak faaliyet göstermiştir. Bu kapsamda kadınlar vakıf kurarak sosyal hayatın her alanında varlık göstermişlerdir. Kadın vakıfları sadece toplumsal ihtiyaçları karşılamamış, aynı zamanda topluma ekonomik ve sosyal kolaylıklar sunmuştur.

Kadın hayatın ta kendisi, en büyük değeridir. Böylesi yüce bir değere sahip olan kadın toplumun ayakta kalması için büyük fedakarlıklar göstermiş, vakıflar kurmuştur. Bir sonraki yazımızda kadınlar tarafından kurulan vakıfların çarpıcı örneklerine yer vereceğiz.