Arı; minik mimar, şirin sanatkâr… Arı, dakikada 11.400 kez kanat çırpabilen çalışkan, harika bir canlı… Arının başında her biri 7000 kadar küçük gözden oluşan iki iri gözü ve alnının ortasında üç gözü var… Arının susam tohumu büyüklüğündeki beyni en gelişmiş bilgisayardan daha fazla, çok az bir enerjiyle saniyede 10 trilyon işlem yapabilme kapasitesine sahip… Arı, ekosistem için çok önemli olan birçok tarım ürünlerinin (meyvelerin, sebzelerin) polinasyon (tozlaşma) sürecinde büyük rol oynayan canlı… Arı; bitkilerin çiçeklerinden nektar ve polen toplayan, çiçekler arasında polen transferini sağlayan, 130 bin farklı bitki türünün çoğalmasına neden olan, dünyadaki liflerin, yağların ve diğer hammaddelerin ½'sinin sağlanmasına yardımcı olan, birçok ilacın yapılmasında önemli rolü olan, yaban hayatı için yiyecek sağlayan, toprak erozyonunu önlemede katkısı olan, zar kanatlı (hymenoptera) uçan böcek (insecta)… Bal arısı (apis mellifera); topladığı nektarı peteklerinde bala dönüştüren, balmumu ve arı sütü üreten zar kanatlı… “Eğer arılar yeryüzünden kaybolursa insanın sadece 4 yıl ömrü kalır, arı olmazsa döllenme, bitki, hayvan ve insan olmaz.” (Einstein)… Arısız bir dünya düşünülemez… Arı olmazsa, birçok bitkinin polinasyonu azalır, tarım ürünlerinin verimliliği düşer, meyve ve sebze üretimi azalır, ekosistem dengesi bozulur…

İşçi arı, çiçeklerden nektar adı verilen tatlı sıvıyı toplar… İşçi arı, diliyle nektarı çiçeklerden emer ve midesinin nektar kesesinde depolar... Bu kesedeki nektar, bal hâline gelmenin ilk aşamasıdır… Arı, bir uçuş sırasında birçok çiçeği ziyaret edebilir ve büyük miktarlarda nektar toplayabilir… İşçi arı, topladığı nektarı kovana getirir... Kovanın içindeki başka işçi arılar, bu nektarı alır ve kendi vücutlarına aktarırlar, nektarı yutarlarken enzimler salgılarlar ve bu enzimler nektarın kimyasal yapısını değiştirerek şekerleri basit bileşenlere (glikoz ve fruktoz) ayırırlar... Enzimlerle işlenen nektar, kovanın içindeki petek gözlerine yerleştirilir. Nektar, yüksek miktarda su içerir… Arılar, kanatlarını çırparak peteğin içinde hava akımı oluştururlar ve nektarın içindeki fazla suyun buharlaşmasını sağlarlar... Su oranı %18-20 seviyesine düştüğünde, nektar, artık bal hâline gelir… Bal, istenilen kıvama ulaştıktan sonra arılar, peteğin üzerini balmumu salgılarıyla kapatırlar... Böylece bal, bozulmadan uzun süre saklanabilir... Kovan içinde bal, arıların beslenmesi için kullanılır, özellikle kış aylarında enerji kaynağı olarak arılara büyük fayda sağlar… Arılar tarafından üretilen bal, insanlar için hem besleyici hem de şifalı bir gıda… Bal, vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından çok zengin bir besin… Bal; yaraların iyileşmesinde, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde ve sindirim sisteminin düzenlenmesinde çok faydalı… Her arının, aksatmadan yerine getirdiği belirli bir görevi var… İşçi arı, kraliçe arının etrafında organize olarak kovanın tüm ihtiyaçlarını karşılar… Arının kovan içindeki uyumlu işleyişi, bir topluluğun başarılı olabilmesi için herkesin kendi sorumluluğunu yerine getirmesi gerektiğini gösteren hâl... Arı, yalnız çalışmaz… Arı kolonileri işbirliği ile ayakta durur… Bal yapmak, çiçeklerden polen toplamak ve kovanı korumak gibi görevler, tek bir arının yapabileceği işler değil… Arılar bir araya gelerek çalıştığında, milyonlarca arının emeğiyle bu görevler başarılır… İnsanlar da işbirliği yaparak başarılı olabilirler… İnsanlar da arı gibi, ortak bir amaç etrafında birleştiğinde, bireysel kapasitelerinin çok ötesinde üretken olabilirler... Hem bireysel hem toplumsal düzeyde başarıya ulaşabilmek; arı gibi olmakla, disiplinli çalışmakla, işbirliği yapmakla ve üretken olmakla ilgili…

“Rabbin bal arısına şöyle vahyetti: 'Dağlardan, ağaçlardan ve insanların yaptıkları çardaklardan kendine evler edin. Sonra her türlü üründen ye; Rabbinin sana kolaylaştırdığı yollara boyun eğerek gir.' Onların karınlarından insanlar için şifa olan çeşitli renklerde bir içecek (bal) çıkar. Şüphesiz, bunda düşünen bir topluluk için büyük bir ibret vardır.” (Nahl suresi 68-69)… “Mümin, bal arısı gibidir: Temiz olanı yer, temiz olanı üretir ve konduğu yere zarar vermez.” (Hadis-i Şerif)… Arının bal yapma vetiresi/süreci oldukça karmaşık ve etkileyici… Arı gibi çalışmak, arı gibi dolaşmak, arı gibi sokmak, arı gibi üretmek… Arı gibi olmak; disiplin, işbirliği ve üretkenlik demek… Arı, disiplinli ve kolektif yaşaması özelliğiyle tabiatın en ilham verici canlısı… ‘Arı gibi’ tâbiri; çalışkan, verimli ve işbirliğine dayalı bir hayat sürmek anlamında… Arı, doğada mükemmel bir iş bölümü ve disiplinle çalışan canlı… Arı gibi olmak önemli… Arı gibi olmak, toplumcu olmak demek… Arı gibi olmak, çalışkan olmak, hedeflere ulaşmak için sürekli çaba göstermek demek… Arı gibi olmak, bilgiyi paylaşmak ve işbirliği yapmak demek… Arı gibi olmak, örgütlenmek demek… Arı gibi olmak, kaynakları etkin kullanmak ve fedakâr olmak, topluluğun iyiliği için bireysel çıkarlardan vazgeçmek demek… Arı gibi olmak, sorumluluk almak, kendi görevlerini yerine getirmek ve topluma katkıda bulunmak demek… Arı gibi olmak, öğrenmeye açık olmak, yeni bilgiler edinerek kendini geliştirmek demek… Arı gibi olmak, projelere ekip olarak yaklaşmak, görevleri paylaşmak ve sürekli öğrenmeye açık olmak demek… Arı gibi olmak, sosyal hayatta, çevremizdeki insanlara yardım etmek, iletişimi güçlendirmek ve toplumsal sorumluluk projelerine katılmak demek… Arı gibi olmak, kişisel gelişimde, yeni beceriler öğrenmek, hedefler belirlemek ve bu hedeflere ulaşmak için düzenli olarak çalışmak demek… Arının birini sokması bile, ibret verici… Arının sokmasının nedenleri… Savunma mekanizması, kendilerini veya kovandaki yavrularını korumak için sokma refleksi, kovanlara yaklaşan veya onları rahatsız eden herhangi bir canlıyı potansiyel bir tehdit olarak algılaması… Tehdit algısı, ani hareketler, güçlü kokular, parlak renkler veya gürültü gibi durumlar… Saldırıya uğrama hissi, arıya vurulması veya sıkıştırılması… Kovanların çevresindeki bölgenin savunulması…

Arı gibi olmak, toplumcu olmanın en güzel misâli… Arı gibi olmak için ne mi yapılmalı? Hedeflere odaklanılmalı… Çalışkan olunmalı… Düzenli ve disiplinli çalışmalı… Sabırlı olunmalı… Zaman iyi yönetilmeli ve işler en verimli şekilde yapılmaya çalışılmalı… Toplumsal davranılmalı, işbirliği yapılmalı… Ekip çalışmasına önem verilmeli… Paylaşımcı olunmalı… Bilgiler ve yetenekler başkalarıyla paylaşılmalı… Çevremizdeki insanların başarılarına sevinmeli ve zor zamanlarında onlara destek olunmalı… Öğrenmeye açık olunmalı, yeni bilgiler edinilmeli… Farklı perspektiflere açık olunmalı, başkalarının fikirlerine saygı gösterilmeli ve farklı bakış açıları değerlendirilmeye çalışılmalı… Hatalarından ders çıkartılmalı, kişisel ve toplumsal gelişime önem verilmeli… Sorumluluk alınmalı, görevler zamanında ve eksiksiz yapılmalı… Alınan kararların sonuçlarından sorumlu olunmalı… İnsanlara ve topluma faydalı olacak işler yapılmaya çalışılmalı… Doğaya saygılı olunmalı, çevre korunmalı… Su, enerji vb. doğal kaynaklar israf edilmemeli ve verimli kullanılmalı… Arı gibi olabilmek, bahanelere sığınmakla olmaz… ‘Arı ve bal’ı dillendiren bal tadında sözler: “Bal alacak, çiçeği bilir.” (Atasözü), amacına ulaşmak için doğru yolu bulmak isteyen, eninde sonunda hedefine ulaşabilir… “Arının kahrını çekmeyen, balın kıymetini bilmez.” (Atasözü), bir şeyi elde etmek için verilen emek ve çabanın değeri bilinmeden başarılı olunmaz… “Arı bal alır, ama çiçeğe zarar vermez. Çiçekten ayrılırken ona teşekkür eder.” (Hz Mevlana)… “Arı gibi ol; yalnızca kendi işinle ilgilen, başkalarına fayda sağla ve gereksiz şeylerle uğraşma.” (Marcus Aurelius)… “Arı, çiçekten çiçeğe koşarak bal toplar; insan da kitaplardan bilgelik toplamalıdır.” (Victor Hugo)… “Gerçek mutluluk, arının bal yaparken duyduğu huzur gibidir. İnsan da ancak çalışırken mutlu olur.” (Tolstoy)… “Arı gibi çalışkan ol, çünkü zaman boşa harcanamaz bir hazinedir.” (Benjamin Franklin)… “İyi bir toplum, tıpkı bir kovan gibidir; herkesin bir görevi ve herkesin bir katkısı vardır.” (Platon)…

Bir işin başında bulunduğumuzda, “Bal tutan parmağını yalar.” (Atasözü) deyip, fırsatları ve imkânları şahsî çıkarlarımız için kullanmak; arı gibi olmak değil… Arı gibi olmak, birilerinden geçinmek değil… “Bal olan yerde sinek de olur.”(Atasözü)… Güzel şeyin çevresinde, ondan yararlanmak isteyen asalaklar dolaşır… Arı gibi olmak, mükemmel olmayı değil, sürekli olarak kendimizi geliştirmeyi ve daha iyi bir insan olmaya çalışmayı gerektirir… Arıları koruyalım ki, geleceği koruyabilelim… Arıların sesini duyalım ki, düşünce dünyasında farkındalıklar oluşturabilelim… Arı gibi olalım ki, başkalarından geçinmeyelim, üretelim… Selam, sevgi ve saygılarımla. https://bit.ly/muzafferceven kanalımı takip etmeniz, linki paylaşıp destek olmanız, olumlu-olumsuz görüşlerinizi, eleştirilerinizi iletmeniz dileğiyle… ????